De verplichte AOV voor zzp'ers: wat gaat er veranderen?

AOV voor zzp'ers: feiten op een rij

Volgens het CBS telt Nederland in 2023 meer dan 1,1 miljoen zzp'ers.

Volgens cijfers van het SEO Economisch Onderzoek kan 30% van de zzp'ers het gemiste inkomen niet opvangen in het geval van langdurige ziekte of een ernstig ongeval.

Slechts 23% van zzp'ers heeft een arbeidsongeschiktheidsverzekering.

Drie redenen waarom een AOV voor zzp’ers verplicht wordt

Sinds juli 2023 is het nieuwe pensioenakkoord van kracht. Eén van de maatregelen uit dit akkoord is een verplichte AOV voor ondernemers. Deze afspraak is vooral gericht op zelfstandigen zonder personeel. Waarom ben je straks verplicht om een AOV af te sluiten?

1. Zorgen over inkomensderving

Uit een recente poll onder 1.748 bezoekers blijkt dat 62% van de ondervraagden nog geen jaar rond kan komen als de inkomsten uit hun onderneming wegvallen. De helft van hen houdt het zelfs nog geen twee maanden vol met eigen reserves.

AOV-specialist bij Collectiviteitskorting B.V., Kevin Snel, zegt hierover: ‘De overheid maakt zich zorgen over de grote groep zelfstandigen die niets heeft geregeld tegen inkomensderving door arbeidsongeschiktheid.’

‘Wanneer je als zelfstandige door een ongeval, blessure of burn-out niet meer kunt werken, dan heb je geen inkomen. Dit wordt inkomensderving genoemd. Je zult dan bijvoorbeeld eerst je spaargeld moeten gebruiken. Is het geld uit je financiële vangnet op? Dan ben je daarna aangewezen op de bijstand, tegenwoordig de Participatiewet geheten.’

2. Europese Commissie stuurt aan op verplichte AOV

Ook vanuit Brussel wordt aangestuurd op een verplichte AOV. De Nederlandse regering kan aanspraak maken op € 4,6 miljard uit het Europese coronaherstelfonds, mits de wetgeving in 2025 wordt aangenomen. ‘Eén van de voorwaarden is dat de arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp'ers door de overheid wordt geregeld', voegt Snel toe.

3. AOV verkleint ongelijkheid werknemers

En dan is er nog een derde reden waarom de verplichte AOV er waarschijnlijk komt: het neemt een stuk ongelijkheid ten opzichte van werknemers weg en verkleint de kosten en risico's voor de samenleving. Veel zzp'ers hebben zich niet verzekerd en zijn daarom voor werkgevers relatief goedkoper ten opzichte van personeel in loondienst.

‘Nu hebben veel zzp'ers op de arbeidsmarkt nog een concurrentievoordeel’, zegt Snel. ‘Zij betalen in tegenstelling tot mensen in loondienst geen premie voor arbeidsongeschiktheid. Deze kosten hoeven ze nu dus in hun tarieven niet door te berekenen. Maar als ze in de financiële problemen komen, doen ze toch een beroep op de Participatiewet. Dat is een voorziening die uit algemene middelen wordt betaald.’

Waarom hebben veel zzp’ers nu géén AOV?

Hoe komt het eigenlijk dat veel zzp’ers op dit moment geen AOV hebben? Daar worden vaak de volgende argumenten voor gegeven:

• De arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) wordt als een dure verzekering gezien.
• Zzp’ers beschikken over voldoende eigen inkomen om bij arbeidsongeschiktheid eerst zelf rond te komen. Bijvoorbeeld met spaargeld, de waarde van een eigen woning of het inkomen van een partner.
• Er wordt gedacht dat de verzekeraar niet uitkeert bij arbeidsongeschiktheid.
• Je kunt je als zzp’er ook aanmelden bij een broodfonds. Je draagt hierbij het risico samen met andere ondernemers. Hiermee dek je maximaal de eerste twee jaar van arbeidsongeschiktheid af.

Wanneer gaat de verplichte AOV voor zzp'ers in?

De invoering is inmiddels al een aantal keer uitgesteld, maar staat voor nu op de agenda om (waarschijnlijk) in 2027 in werking te treden. Ambtenaren van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid werken aan de contouren van de nieuwe Wet.

Waarschijnlijk wordt er over de plannen een definitief besluit genomen bij het vormen van een nieuw kabinet. Het invoeren zal dan nog even op zich laten wachten. Op z'n vroegst geldt de verplichte AOV dus pas vanaf 2027. In het voorjaar van 2024 verwacht het kabinet een wetsvoorstel hiervoor in te dienen bij de Tweede Kamer.

Voor wie gaat de verplichte AOV gelden?

De verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering gaat naar verwachting gelden voor ondernemers, zzp’ers, freelancers, beroepsbeoefenaars (inkomsten uit overige werkzaamheden) en meewerkende echtgenoten met én zonder personeel.

Wat gaat de verplichte AOV voor zzp’ers kosten?

Wat jij betaalt voor een AOV hangt af van je wensen en van je persoonlijke situatie. Bovenal geldt: een AOV hoeft niet duur te zijn. De hoogte van de premie wordt onder andere bepaald door je leeftijd en je beroep. Heb je een zwaar beroep? Dan is de kans groter dat je arbeidsongeschikt raakt, waardoor je premie relatief hoger zal uitvallen.

Minister Karien van Gennip (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) heeft wel al een premie genoemd. Ze verwacht volgens de laatste berichten dat een zelfstandige gemiddeld € 225 per maand gaat betalen.

De premie wordt inkomensafhankelijk en bedraagt naar schatting 8% van het inkomen. De premie is fiscaal aftrekbaar.

De uitvoering en re-integratie worden uitgevoerd door het UWV. De premie wordt geïnd door de Belastingdienst.

De verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering dekt maandelijks maximaal € 1.934,40 bruto, het wettelijk minimumloon.

Het maximale te verzekeren inkomen is ongeveer € 30.000, met een standaard wachttijd (eigen risicoperiode) van 1 jaar.
Wil je op de hoogte blijven van belangrijke veranderingen omtrent de AOV? Schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief.

En vergelijk arbeidsongeschiktheidsverzekering zzp op onze site.